Té ngã là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây chấn thương nghiêm trọng ở người cao tuổi. Hậu quả của ngã có thể dẫn đến gãy xương, suy giảm chức năng vận động, mất tự tin và thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng. Vì vậy, việc hiểu rõ nguyên nhân và biết cách phòng ngừa là điều cực kỳ quan trọng. Tìm hiểu một số cách phòng tránh té ngã ở người cao tuổi hiệu quả, giúp họ được sống an toàn và tự lập hơn mỗi ngày cùng Viện dưỡng lão Thanh Xuân qua bài viết sau nhé!
1. Tại sao ngã ở người cao tuổi lại nguy hiểm?
Té ngã ở người cao tuổi thường không chỉ đơn giản là một cú trượt chân hay va đập thông thường. Khi lớn tuổi, cơ thể mất dần sự linh hoạt, xương giòn hơn, thị lực giảm sút và phản xạ chậm hơn. Vì thế, một lần té ngã có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như:
- Gãy xương hông, tay hoặc cổ tay
- Tụ máu não hoặc chấn thương sọ não
- Giảm khả năng tự chăm sóc và di chuyển
- Suy giảm tinh thần, mất tự tin trong sinh hoạt
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm có hàng triệu ca té ngã ở người cao tuổi dẫn đến nhập viện, trong đó một tỉ lệ không nhỏ dẫn đến tử vong. Điều này cho thấy việc phòng tránh ngã ở người cao tuổi là một vấn đề không thể xem nhẹ.
2. Nhận biết các yếu tố nguy cơ dẫn đến ngã ở người cao tuổi
Hiểu rõ các nguyên nhân, các yếu tố nguy cơ dẫn đến té ngã ở người cao tuổi sẽ giúp bạn và gia đình có cách phòng tránh hiệu quả. Nhờ vậy, người thân cao tuổi sẽ luôn được sống trong môi trường an toàn, khỏe mạnh.
Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp khiến người già bị té ngã:
- Suy giảm thị lực: Người cao tuổi thường bị mờ mắt, đục thủy tinh thể hoặc tăng nhãn áp.
- Mất thăng bằng và yếu cơ: Tuổi tác khiến khả năng giữ thăng bằng giảm, dễ trượt hoặc vấp ngã.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc huyết áp, an thần hoặc lợi tiểu có thể gây chóng mặt, buồn ngủ.
- Môi trường sống không an toàn: Sàn nhà trơn trượt, ánh sáng yếu, cầu thang không có tay vịn…
- Mặc quần áo hoặc đi dép không phù hợp: Dép trơn, quần quá dài dễ gây vấp.
Việc đánh giá nguy cơ và loại bỏ các yếu tố rủi ro là bước quan trọng để hạn chế ngã ở người cao tuổi.
3. Một số cách phòng tránh té ngã ở người cao tuổi
Cải thiện môi trường sống để giảm nguy cơ té ngã
Một trong những cách đơn giản và hiệu quả nhất để phòng tránh ngã ở người cao tuổi là điều chỉnh không gian sống sao cho an toàn, thuận tiện và thân thiện với người già. Các biện pháp giúp cải thiện không gian, môi trường sống an toàn cho người già gồm:
- Lắp tay vịn ở cầu thang, nhà vệ sinh và phòng tắm.
- Dùng thảm chống trượt, nhất là trong nhà tắm, bếp và lối đi.
- Loại bỏ các vật dụng dễ gây vấp, như dây điện lòng thòng, ghế nhỏ, đồ đạc lộn xộn.
- Tăng cường ánh sáng, đặc biệt là vào ban đêm và ở các góc khuất.
- Lắp chuông hoặc thiết bị gọi khẩn cấp, phòng khi xảy ra sự cố khi không có người thân bên cạnh.
Những việc làm trên không chỉ giúp ngăn ngừa ngã ở người cao tuổi, mà còn giúp họ cảm thấy yên tâm hơn khi sống một mình hoặc di chuyển trong nhà.
Tăng cường sức khỏe – Chìa khóa phòng tránh ngã hiệu quả
Một cơ thể khỏe mạnh là yếu tố quan trọng giúp giữ thăng bằng tốt hơn và phản xạ nhanh khi gặp tình huống bất ngờ. Để phòng tránh ngã ở người cao tuổi, việc duy trì chế độ tập luyện và dinh dưỡng phù hợp là điều cần thiết.
Một số gợi ý giúp tăng cường thể chất:
- Tập thể dục nhẹ nhàng: đi bộ, dưỡng sinh, yoga cho người già, thái cực quyền.
- Tập luyện các bài tăng cường thăng bằng: đứng trên một chân, đi trên đường thẳng, đứng lên ngồi xuống nhiều lần.
- Bổ sung canxi và vitamin D: giúp xương chắc khỏe, giảm nguy cơ loãng xương và gãy xương khi ngã.
- Khám sức khỏe định kỳ: theo dõi huyết áp, mắt, tim mạch để kịp thời điều chỉnh thuốc và chế độ sinh hoạt.
Thường xuyên tập luyện và xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh sẽ giúp người cao tuổi tăng cường thể lực và duy trì sự linh hoạt, từ đó giúp giảm thiểu đáng kể khả năng té ngã, từ đó sống độc lập và tự tin hơn.
4. Vai trò của người thân trong việc phòng ngừa ngã ở người cao tuổi
Gia đình và người chăm sóc đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giúp phòng tránh ngã ở người cao tuổi. Không chỉ hỗ trợ về thể chất, người thân còn là chỗ dựa tinh thần vững chắc giúp người cao tuổi cảm thấy an toàn hơn trong cuộc sống hàng ngày.
Những việc người thân có thể làm:
- Quan sát và đánh giá môi trường sống thường xuyên, điều chỉnh kịp thời khi phát hiện nguy cơ.
- Cùng người già luyện tập thể chất, khuyến khích họ vận động đúng cách.
- Nhắc nhở uống thuốc đúng giờ và đúng liều, để hạn chế tác dụng phụ ảnh hưởng đến thăng bằng.
- Chia sẻ, trò chuyện thường xuyên để giúp người già tránh trầm cảm, mất ngủ – những yếu tố gián tiếp gây té ngã.
Việc đồng hành, quan tâm đúng mực sẽ giúp giảm đáng kể các tai nạn liên quan đến ngã ở người cao tuổi, đặc biệt là trong môi trường sống quen thuộc.
Té ngã ở người cao tuổi không phải là điều tất yếu của tuổi già, mà hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu có sự chuẩn bị kỹ càng về thể chất, tinh thần và môi trường sống. Hãy bắt đầu từ những việc đơn giản như dọn dẹp nhà cửa, tập thể dục nhẹ, kiểm tra sức khỏe định kỳ, luôn quan tâm tới người thân cao tuổi,… để họ luôn được sống vui khỏe và an toàn nhé!
